Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2012

ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΕΖΟΔΡΟΜΟ! Η ιδέα της κοινωνικής πολεοδομίας


Τις τελευταίες ημέρες δυο σημαντικές ειδήσεις σχετίστηκαν άμεσα με το δημόσιο χώρο, δηλαδή την πόλη μας, τη δομή της και τη λειτουργία της. Αφορούν βέβαια γενικότερα όλο το έδαφος του Δήμου μας.

Σύμφωνα με τη μία από αυτές, ο Δήμος μας, έπειτα  από  ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης των προτάσεων που είχαν υποβληθεί για «έργα βιοκλιματικής αναβάθμισης δημόσιων ανοικτών χώρων της Λεωφόρου Ειρήνης», αποκλείστηκε από τη σχετική πρόκριση. Εκτιμούμε
ωστόσο πως η προεργασία των δικών μας μηχανικών του Δήμου ήταν επαρκής. Είχαμε παρουσιάσει το ζήτημα στο πρεβεζάνικο κοινό σύμφωνα με τα διαμειφθέντα στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πρέβεζας της  27ης Ιουλίου 2011, όπου παρουσιάστηκε σαν πρώτο της θέμα. Συνήθως η σειρά των θεμάτων αποτελεί και μια πρώτη αξιολόγηση της σπουδαιότητάς τους. Η δική μας, πάντως, θέση ήταν πως η πόλη μας έχει ανάγκη από πολλές άλλες μικρές παρεμβάσεις ήπιας διαχείρισης του χώρου, που να εκφράζουν σεβασμό στο χώρο, που τον βλέπουμε σαν σχέσεις ανθρώπων και όχι σαν εμπόρευμα.

Γι’ αυτό και διαχωρίσαμε τη θέση μας καταψηφίζοντας. Είπαμε, ακόμα, πως όλα αυτά τα «πιστοποιημένα» υλικά όπως το ειδικό ασφαλτόμιγμα, οι ειδικοί κυβόλιθοι και οι ειδικές πλάκες πεζοδρομίων, ή ο αστικός φωτισμός, τα σκίαστρα, οι υδάτινες επιφάνειες και οι φυτεύσεις, μας φαίνονται πολύ μακρινή ιστορία. Προτείναμε μια, οποιαδήποτε, συνοικία - περιοχή κατοικίας της πόλης που θα μπορούσε να ενταχθεί σε τέτοιο πρόγραμμα αναβαθμίσεων και να αποτελέσει μετά πρότυπο για τις άλλες. Εμείς οι Πρεβεζάνοι είμαστε που καταντήσαμε τη Λεωφόρο Ειρήνης αυτοκινητοδρόμιο και φόβητρο σε κάθε απλό διαβάτη, οπότε είναι υποκριτικό να πιστεύουμε πως μπορεί αυτή να αποκατασταθεί με ασφαλτομίγματα αντί για ανθρωπιστικές δράσεις. Το «εμείς», έχουμε εξηγήσει, αφορά τις τοπικές αρχές, τους επαγγελματικούς φορείς και τον καθένα μας σε ατομικό επίπεδο. Το παράδειγμα όμως το δίνουν οι επάνω και ιδίως οι εκλεγόμενοι. Καθαρές κουβέντες.

Η δεύτερη σημαντική είδηση που σχετίστηκε άμεσα με το δημόσιο χώρο της πόλης μας και αποτέλεσε μια καθαρή αξιολόγηση της κατάστασής του, μετά από ένα χρόνο λειτουργίας της Δημοτικής Αρχής, ήταν η ανοιχτή επιστολή που απηύθυνε σύλλογος ατόμων με ειδικές ανάγκες προς φορείς και πολίτες της Ηπείρου και του Δήμου Πρέβεζας. Ζητούσε, για μια ακόμα φορά, ισονομία και ίση μεταχείριση στο δημόσιο χώρο του δημοτικού εδάφους. Αυτό το απλό πράγμα!

Εμείς συμπαρασταθήκαμε άμεσα προσυπογράφοντας την επιστολή και επιμερίζοντας τις ευθύνες (και την ανευθυνότητα!) τόσο σε Αρχές όσο και σε συνδικαλιστικούς και επαγγελματικούς φορείς καθώς και σε δημότες. Καταγγείλαμε για μια ακόμα φορά την αδιαφορία τους/μας απέναντι σε αναπήρους, ηλικιωμένους, μητέρες με αμαξάκια, παιδιά, τον απλό άνθρωπο. Είναι γεγονός πως ποτέ, στο χρόνο που πέρασε, δεν ακούσαμε προγραμματικά και με έκφραση συμπάθειας αν όχι καταγγελίας, στις εισηγήσεις προς το Δημοτικό Συμβούλιο, πως η Πρέβεζα γίνεται όλο και περισσότερο πόλη του ισχυρού και πως αυτή η κατάσταση θα πρέπει να ελεγθεί.

Τι πρέπει να γίνει;

H πόλη, χώρος πολιτισμού, όπως το δηλώνουν και οι λέξεις, συχνά γίνεται χώρος δυσανεξίας, τραυματισμών, θανάτων και καταστροφής. Η δική μας πόλη δεν μπορεί να ξεφύγει από τον κανόνα αυτό. «Πρέπει να προσέχουμε». Ο καθένας μας πρέπει να προσέχει για να επιβιώσει! Αλλά τότε, που είναι αυτός ο πολιτισμός; Που είναι αυτή η προσφορά της κοινωνίας (δηλαδή των σχέσεών μας) που υποτίθεται πως μας προστατεύει στην πόλη; Που είναι αυτό το κοινωνικό σύνολο, δηλαδή όλοι οι άλλοι, που δημιουργούν το προστατευτικό τείχος για τον καθένα από εμάς, όποιες και αν είναι οι δικές μας δυνάμεις και αδυναμίες;

Η παράταξή μας, από τη στιγμή της συγκρότησής της, έβαλε την ιδέα μιας «κοινωνικής πολεοδομίας». Θεώρησε πως ο σεβασμός στο δημόσιο χώρο πρέπει να εκδηλωθεί λειτουργικά αλλά και κατασκευαστικά. Πρέπει να ενισχυθεί η βαδισιμότητα. Ένας πρεβεζάνος μηχανικός, διερμηνεύοντας ίσως και τη θέση άλλων ομοτέχνων του, μας πρότεινε να αναληφθεί μια προσπάθεια αλληλεγγύης από τον κλάδο του για μικρά πρότυπα σχέδια προσβάσεων στα δύσκολα σημεία της πόλης, ένα-ένα. Εύγε του! Μας υπέδειξε μάλιστα σημεία όπου οι δημοτικές κατασκευές (π.χ. πεζοδρομίων) αποκλείουν εκ κατασκευής την αυτόνομη κίνηση πεζού και ηλικιωμένου!

Και οι ασύμμετρα εκτεταμένες αποθέσεις προϊόντων στα πεζοδρόμια αποτελούν ιδιαίτερα εμπόδια. Εδώ δεν είναι να αναζητήσουμε λύσεις αστυνομικής δημοτικής καταστολής αλλά να περιμένουμε προοδευτικές παρεμβάσεις εκ μέρους των επαγγελματικών σωματείων. Υπάρχουν πόλεις όπου τα μαγαζιά, όχι μόνο δεν βάζουν εμπόδια για τον αδύναμο συνδημότη, αλλά έχουν επιπλέον δεχτεί να εγκατασταθούν και καθίσματα, βιδωτά στον τοίχο που δεν εμποδίζουν διαρκώς, που ανοίγουν για λίγη ξεκούραση του ηλικιωμένου και μετά κλείνουν.  Έτσι δίνεται και μια απάντηση σε όσους ρωτούν «τι χρειάζεται το πεζοδρόμιο στον πεζόδρομο;».

Ο σεβασμός στο δημόσιο χώρο μπορεί να εκδηλωθεί και επισκευαστικά. Είναι πιθανό πως μια τέτοια δράση επισκευών που θα βελτιώνουν, σημείο προς σημείο, την πόλη, στην Πρέβεζα και στους άλλους οικισμούς, μπορεί να αποτελέσει και μικρή αναπτυξιακή προσπάθεια. Θα δουλέψουν άνθρωποι. Θα δουλέψουν για το κοινό καλό.



Γιάννης Ρέντζος,

Δημοτικός σύμβουλος, επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης

«Δημόσιος Χώρος Πρέβεζα – Λούρος – Ζάλογγο»