Γράφει ο διατροφολόγος Μάριος Δημόπουλος
Πανεπιστημιακές μελέτες αποδεικνύουν,ότι η υψηλή χοληστερίνη δεν προκαλεί καρδιοπάθειες και εγκεφαλικά, αντιθέτως, είναι ευεργετική και προστατεύει τον οργανισμό.
Οι διαφημιζόμενες τροφές και τα φάρμακα μείωσης τής χοληστερίνης είναι αυτά, που προξενούν πολλές και τεράστιες βλάβες.
Πανεπιστημιακές μελέτες αποδεικνύουν,ότι η υψηλή χοληστερίνη δεν προκαλεί καρδιοπάθειες και εγκεφαλικά, αντιθέτως, είναι ευεργετική και προστατεύει τον οργανισμό.
Οι διαφημιζόμενες τροφές και τα φάρμακα μείωσης τής χοληστερίνης είναι αυτά, που προξενούν πολλές και τεράστιες βλάβες.
Χοληστερίνη. Μια λέξη, που στους περισσότερους είναι συνδεδεμένη με την καρδιοπάθεια. Σχεδόν όλοι θεωρείτε τη χοληστερίνη ως κάτι κακό, που θα πρέπει να τη μειώσετε με ειδική δίαιτα χαμηλή σε λίπη και χοληστερίνη και αν η δίαιτα δεν είναι αρκετή, ώστε να ρίξει τη χοληστερίνη, η φαρμακευτική αγωγή θεωρείται απαραίτητη.
Έτσι, αγοράζετε τυρί, γάλα και γιαούρτι χαμηλά σε λιπαρά και αποφεύγετε τα κανονικά σε λιπαρά τυριά, το πλήρες γάλα και γιαούρτι, με τα οποία επί χιλιετίες οι άνθρωποι τρέφονταν. Αποφεύγετε να τρώτε αυγά και γαρίδες καθώς και άλλες τροφές πλούσιες σε χοληστερίνη, διότι πιστεύετε, ότι θα αυξήσουν τη χοληστερίνη στο αίμα σας.
Η υπόθεση της χοληστερίνης λέει με λίγα λόγια τα εξής: Αν τρώτε πολύ από τις τροφές, που περιέχουν χοληστερίνη ή κορεσμένο λίπος, τα επίπεδα τής χοληστερίνης στο αίμα θα αυξηθούν. Η παραπανίσια χοληστερίνη θα εναποτεθεί στα τοιχώματα των αρτηριών κάνοντάς τα να στενέψουν. Τότε, αυτό θα μπλοκάρει την παροχή αίματος στην καρδιά και σε άλλα όργανα προκαλώντας καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.
Να γιατί φοβάστε τη χοληστερίνη. Τι θα λέγατε όμως αν μαθαίνατε, ότι όλα αυτά είναι λάθος; Ότι η θεωρία τής χοληστερίνης προβάλλεται τόσο έντονα λόγω μάρκετινγκ; Ότι από τη θεωρία τής χοληστερίνης κερδισμένες βγαίνουν οι εταιρείες τροφίμων και οι φαρμακευτικές εταιρείες; Αν μια εταιρεία τροφίμων παρασκευάσει ένα τρόφιμο χαμηλό σε λιπαρά, όλοι θα σπεύσετε να το αγοράσετε, διότι πιστεύετε, ότι αυτό είναι καλύτερο για την καρδιά σας από ένα τρόφιμο, που περιέχει όλα τα λιπαρά του. Στην τηλεόραση κατακλύζεστε από διαφημίσεις τέτοιων προϊόντων χαμηλών σε λιπαρά. Αυτό που δεν έχετε σκεφτεί όμως είναι, ότι το να αγοράζετε ένα τέτοιο προϊόν συμφέρει τις εταιρείες παρασκευής τροφίμων. Αφαιρούν από ένα προϊόν τα λιπαρά του και αυτά τα πουλούν εν συνεχεία ως βούτυρο.
Νέα «θαυματουργά» φάρμακα έχουν ανακαλυφθεί, τα οποία ρίχνουν τη χοληστερίνη, οι στατίνες, από τις οποίες οι φαρμακευτικές εταιρείες κερδίζουν πολλά εκατομμύρια. Προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά και χωρίς χοληστερίνη πωλούνται στα supermarkets και οι περισσότεροι τα προτιμάτε, διότι πιστεύετε, ότι κάνουν καλό στην καρδιά σας. Αφού είναι χαμηλά σε λιπαρά και χωρίς χοληστερίνη, είναι καλά.
Οι οπαδοί τής θεωρίας τής χοληστερίνης, μάς συμβουλεύουν να μην τρώμε κρόκους αυγών, βούτυρο και γιαούρτι με όλα του τα λιπαρά, διότι, όπως ισχυρίζονται, θα αυξηθούν τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα μας, με συνέπεια να προκληθεί αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες μας. Αυτό όμως, δεν είναι αλήθεια. Οι κρόκοι των αυγών, το βούτυρο και τα γαλακτοκομικά με όλα τους τα λιπαρά δεν αυξάνουν τη χοληστερίνη στο αίμα μας και δεν μπλοκάρουν τις αρτηρίες μας. Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει, ότι η κατανάλωση των αυγών δεν επηρεάζει τη χοληστερίνη τού αίματος. Ο κρόκος τού αυγού περιέχει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, που ωφελούν την υγεία μας. Οι κρόκοι των αυγών αποτελούν την καλύτερη πηγή λουτεΐνης και ζεαξανθίνης, καροτενοειδών, που μας προστατεύουν από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η οποία είναι η πιο συχνή αιτία μη αναστρέψιμης τύφλωσης στον δυτικό κόσμο. Μπορείτε να διανοηθείτε πόσες περιπτώσεις εκφύλισης τής ωχράς κηλίδας θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί, αν οι κρόκοι των αυγών δεν είχαν θεωρηθεί διατροφικός εχθρός για τόσο καιρό; Κι όμως, πολλοί αποφεύγουν τους κρόκους των αυγών, λόγω τής χοληστερίνης που περιέχουν, χωρίς να αντιλαμβάνονται, ότι οι κρόκοι των αυγών είναι μια από τις πιο υγιεινές τροφές.
Δεν βγαίνουν βέβαια κερδισμένες μόνο οι εταιρείες τροφίμων, αλλά και οι φαρμακευτικές εταιρείες. Αφού πιστεύετε, ότι το να έχετε υψηλή χοληστερίνη στο αίμα σας είναι κάτι κακό, οι φαρμακευτικές εταιρείες σάς προσφέρουν τη λύση, τα φάρμακα μείωσης τής χοληστερίνης, από τις πωλήσεις των οποίων κερδίζουν εκατομμύρια. Οι φαρμακευτικές εταιρείες θέλουν όλοι σχεδόν οι άνθρωποι να λαμβάνουν στατίνες, οι οποίες χορηγούνται πια σε τέτοια έκταση σαν να είναι συμπληρώματα διατροφής.
Για το μόνο, που νοιάζεστε, είναι για τη διατροφική χοληστερίνη και τη χοληστερίνη τού αίματός σας. Έτσι, μπορεί να καταναλώνετε ανθυγιεινές τροφές πλούσιες σε trans λιπαρά οξέα, αρκεί να είναι χαμηλές σε κορεσμένα λίπη και χοληστερίνη.
Όταν κάνετε εξετάσεις αίματος, έχετε ελέγξει ποτέ πόσο είναι η lipoprotein (a) [Lp(a)], η C-reactive protein (CRP), το ινωδογόνο και η ομοκυστεΐνη στο αίμα σας; Πιθανότατα αυτά σάς είναι εντελώς άγνωστα. Η μόνη εξέταση αίματος που κάνετε είναι, για να ελέγξετε την ολική χοληστερίνη σας και μερικοί από εσάς ζητάτε να ελέγξετε την LDL και την HDL.
Γιατί όμως δεν σας έχουν πει ποτέ να κάνετε εξετάσεις για την Lp(a), την CRP, το ινωδογόνο και την ομοκυστεΐνη, που είναι καλύτερες εξετάσεις από τη χοληστερίνη για κίνδυνο καρδιοπάθειας; Πολύ απλά, η ομοκυστεΐνη, το ινωδογόνο και η Lp(a) δεν μειώνονται με τις στατίνες. Οι στατίνες μειώνουν μόνο τη χοληστερίνη τού αίματος και τη CRP. Ποιος ο λόγος να σάς πουν για την Lp(a), η οποία μειώνεται με τη βιταμίνη C, τη λυσίνη και τη νιασίνη; Ποιος ο λόγος να σάς πουν για την ομοκυστεΐνη, η οποία μειώνεται με βιταμίνες τού συμπλέγματος Β, και συγκεκριμένα με B6, B12 και φολικό οξύ;
Στο άρθρο αυτό θα ανατρέψουμε τη θεωρία τής χοληστερίνης. Η χοληστερίνη είναι ευεργετική για το σώμα μας και όχι κάποια κακή ουσία. Η χοληστερίνη των τροφίμων, όπως τα αυγά, δεν αυξάνει τη χοληστερίνη τού αίματος. Και η υψηλή χοληστερίνη τού αίματος, δεν προκαλεί αθηρωσκλήρωση, όπως ισχυρίζονται. Αυτά που σας λέμε τώρα, μπορεί να σάς φαίνονται περίεργα, αλλά τελειώνοντας την ανάγνωση τού άρθρου θα συνειδητοποιήσετε ίσως, ότι η θεωρία τής χοληστερίνης είναι μια από τις μεγαλύτερες απάτες στην ιστορία τής Iατρικής, όπως ο dr. George Mann επιτυχώς τη χαρακτήρισε.
Ο αγώνας κατά τού λίπους
Ενώ οι γάλλοι τρώνε άφθονο λίπος, οι αμερικανοί, αλλά και οι έλληνες δεν τολμούν να πιούν ένα ποτήρι γάλα πλήρες σε λιπαρά ή να φάνε ένα πλήρες γιαούρτι. Εδώ και 25 χρόνια οι κυβερνητικές συστάσεις των ΗΠΑ και οι ειδικοί στα θέματα υγείας έχουν τονίσει τα χαμηλά σε λίπη και χωρίς λίπη φαγητά, προειδοποιώντας τους ανθρώπους να αποφεύγουν τα λίπη γενικά, ιδιαίτερα τα κορεσμένα λίπη από ζωικά προϊόντα και τροπικά λίπη όπως το λάδι τής καρύδας.
«Τρώτε πολλές τροφές υψηλές σε λίπος (ιδιαίτερα κορεσμένο λίπος);» ανησυχεί η ιστοσελίδα τής American Heart Association. «Διαλέξτε μια δίαιτα, που είναι χαμηλή σε κορεσμένο λίπος και χοληστερίνη», επαναλαμβάνουν οι σύγχρονες οδηγίες διατροφής τού United States Department of Agriculture (USDA).
Κι όμως, η Αμερική, όχι η Γαλλία, είναι η χώρα με τα καλπάζοντα ποσοστά παχυσαρκίας κάνοντας πολλούς ανθρώπους και τώρα πολλούς ερευνητές να αναρωτιούνται: Είναι τα φυτικά έλαια και τα trans λιπαρά, που περιέχονται στις επεξεργασμένες τροφές πιο υγιή από τα λίπη στις φυσικές τροφές, όπως το βούτυρο, η κρέμα γάλακτος και το λάδι τής καρύδας;
Το πόσο αποτελεσματικές είναι αυτές οι διατροφικές οδηγίες φαίνεται από το γεγονός, ότι 97 εκατομμύρια αμερικανοί (64%) είναι παχύσαρκοι, σύμφωνα με μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο τού 2002 στο Journal of the American Medical Association.
Τα πραγματικά αίτια τής αύξησης τής καρδιοπάθειας στις ΗΠΑ
Στις αρχές τού 20ού αιώνα, η καρδιοπάθεια αποτελούσε το 10% όλων των θανάτων, το 1950 το 30% και σήμερα έχει φτάσει στο 45% όλων των θανάτων. Ακόμα πιο συνταρακτικό είναι, ότι η περισσότερη από την αύξηση ήταν λόγω ενός νέου φαινόμενου, τού εμφράγματος τού μυοκαρδίου ή τής καρδιακής προσβολής, που δεν υπήρχε πριν το 1920. Κατά τη διάρκεια τού ΄50, ο dr. Dudley White, ο πιο φημισμένος καρδιολόγος τής εποχής του, επεσήμανε, ότι η καρδιοπάθεια είχε αυξηθεί, καθώς η κατανάλωση φυτικών λαδιών αυξήθηκε και η κατανάλωση αυγών και παραδοσιακών λιπών, όπως το βούτυρο και το λαρδί μειώθηκε. Η χρήση τής μαργαρίνης τετραπλασιάστηκε και η χρήση των φυτικών ελαίων τριπλασιάστηκε μεταξύ 1900 και 1950, ενώ η κατανάλωση αυγών μειώθηκε στο μισό.
Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, οι κατασκευαστές άρχισαν να κάνουν υδρογόνωση σε αυτά τα φυτικά έλαια, έτσι, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υποκατάστατο τού λαδιού τής καρύδας και των ζωικών λιπών στα προϊόντα φούρνου.
Ο dr. White και πολλοί άλλοι επεσήμαναν, ότι αυτά τα γεγονότα –η καρδιοπάθεια αυξήθηκε μαζί με τη χρήση των πολυακόρεστων ελαίων και των μερικώς υδρογονωμένων ελαίων στις επεξεργασμένες τροφές– προτείνουν, ότι οι αμερικανοί πρέπει να τρώνε τις παραδοσιακές τροφές, όπως κρέας, αυγά, βούτυρο και τυρί και να αποφεύγουν τις τροφές, που είναι βασισμένες στα φυτικά έλαια.
Μια μελέτη, που σπάνια αναφέρεται
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μελέτες οργανώθηκε από τον dr. Norman Jolliffe, διευθυντή στο Nutrition Bureau τού New York Health Department. Αυτός οργάνωσε το Anti-Coronary Club το 1957, στο οποίο επέλεξε επιχειρηματίες ηλικίας 40-59 ετών, που ακολούθησαν τη «Συνετή Δίαιτα», που προτείνει η American Heart Association (AHA). Τα μέλη τού κλαμπ ακολούθησαν τη δίαιτα με θρησκευτική ευλάβεια. Αυτοί, συγκρίθηκαν με μια άλλη ομάδα επιχειρηματιών, που έτρωγαν αυγά και μπέικον για πρωινό, χρησιμοποιούσαν βούτυρο και έτρωγαν κρέας τρεις φορές την ημέρα. Ο Jollife, ένας υπέρβαρος διαβητικός, ήταν πεπεισμένος μαζί με άλλους υποστηρικτές τής υπόθεσης λιπιδίων ότι η ομάδα, που ακολουθούσε τη «Συνετή Δίαιτα» θα πήγαινε πολύ καλύτερα από την ομάδα, που δεν ακολουθούσε τη «Συνετή Δίαιτα».
Το 1966, τα αποτελέσματα τής μελέτης δημοσιεύτηκαν στο Journal of the American Medical Association. Αν και οι άνδρες, που ακολούθησαν τη «Συνετή Δίαιτα», είχαν λίγο χαμηλότερα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα από την ομάδα, που δεν ακολούθησε τη «Συνετή Δίαιτα» (220 mg/dl έναντι 250 mg/dl), υπήρξαν οκτώ θάνατοι από καρδιοπάθεια στην ομάδα, που ακολούθησε τη «Συνετή Δίαιτα» και κανένας θάνατος στην ομάδα, που δεν ακολούθησε τη «Συνετή Δίαιτα». Και ο dr. Jolliffe; Πέθανε από αγγειακή θρόμβωση, το 1961. Προφανώς, η «Συνετή Δίαιτα» δεν μπόρεσε να τον σώσει.
Η χοληστερίνη, που δεν είναι χοληστερίνη
Όταν κάνουμε μια εξέταση αίματος μετράμε την ολική χοληστερίνη, την «κακή» χοληστερίνη, την «καλή» χοληστερίνη και υπολογίζουμε την αναλογία τής «καλής» προς την «κακή» χοληστερίνη. Αν κοιτάξουμε ένα βιβλίο βιοχημείας, θα δούμε, ότι υπάρχει ένα διάγραμμα τής χοληστερίνης. Αυτή είναι η μόνη μορφή τής χοληστερίνης. Δεν υπάρχει «κακή» και «καλή» χοληστερίνη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν, ότι η χοληστερίνη είναι βλαβερή για τον οργανισμό τους. Και όμως, η χοληστερίνη είναι απαραίτητη για τη ζωή μας. Οι συνάψεις, οι ζωτικές συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο και οπουδήποτε αλλού γίνονται αποκλειστικά από χοληστερίνη. Η βιταμίνη D συντίθεται από τη χοληστερίνη από τη δράση των ηλιακών ακτίνων στο δέρμα μας. Όλα τα κύτταρα τού σώματός μας χρειάζονται χοληστερίνη στις κυτταρικές τους μεμβράνες. Χωρίς αυτή θα αποσυντίθονταν, αφού η χοληστερίνη παρέχει δομική ακεραιότητα. Η χοληστερίνη είναι δομικός λίθος για πολλές ορμόνες τού σεξ.
Η χοληστερίνη δεν διαλύεται στο νερό. Έτσι δεν διαλύεται στο αίμα. Αυτό σημαίνει, ότι πρέπει να μεταφερθεί στο σώμα μέσα σε ένα μικρότερο μόριο μεταφοράς, γνωστό ως λιποπρωτεΐνη. Ένα άλλο συστατικό, που δεν μπορεί να διαλυθεί στο αίμα είναι το λίπος. Τα λίπη/τριγλυκερίδια και η χοληστερίνη είναι συνεπιβάτες μέσα στις λιποπρωτεΐνες.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι λιποπρωτεινών. Η μεγαλύτερη ονομάζεται χυλομικρόν. Ένα επίπεδο πιο κάτω σε μέγεθος από το χυλομικρόν είναι μια λιποπρωτεΐνη γνωστή ως VLDL, η πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη. Η VLDL συνήθως αναφέρεται ως τριγλυκερίδια. Ένα επίπεδο ακόμα πιο κάτω σε μέγεθος είναι η IDL, η μεσαίας πυκνότητας λιποπρωτεΐνη. Αυτή σχηματίζεται, όταν η VLDL χάνει ένα τριγλυκερίδιο και μικραίνει. Ένα επίπεδο πιο κάτω σε μέγεθος είναι η LDL, η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη, γνωστή και ως «κακή χοληστερίνη». Δεν είναι όμως χοληστερίνη, αλλά λιποπρωτεΐνη. Η πιο μικρή λιποπρωτεΐνη είναι η HDL, η υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη, γνωστή και ως «καλή» χοληστερίνη. Ούτε όμως αυτή είναι χοληστερίνη, αλλά λιποπρωτεΐνη.
- Τα μόρια τής κακής χοληστερίνης είναι αυτά με τις ουλές στα πρόσωπά τους και καλυμμένο με μαύρο πανί το ένα τους μάτι.
Αξιοσημείωτο είναι, ότι η HDL περιέχει περισσότερη χοληστερίνη από κάθε άλλο είδος λιποπρωτεΐνης στο σώμα και όμως θεωρείται, ότι προστατεύει την καρδιά μας. Η HDL παράγεται στο συκώτι και πιστεύεται, ότι απομακρύνει τη χοληστερίνη από τις αθηρωματικές πλάκες στις αρτηρίες και τη μεταφέρει πίσω στο συκώτι. Η ιδέα όμως, ότι ένα μόνο μόριο διώχνει τη χοληστερίνη από τις αθηρωματικές πλάκες είναι γελοία.
Μια άλλη μορφή τής LDL είναι η λιποπρωτεΐνη (α), η οποία γράφεται ως Lp(a). Είναι η ίδια με την LDL με μόνη διαφορά, ότι έχει δύο τύπους πρωτεΐνης προσκολλημένους στην εξωτερική της επιφάνεια. Όλες οι λιποπρωτεΐνες έχουν πρωτεΐνες προσκολλημένες στην εξωτερική τους επιφάνεια. Με αυτό τον τρόπο οι υποδοχείς των κυττάρων στο σώμα τις αναγνωρίζουν.
