Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

Η ΠΡΕΒΕΖΑΝΙΚΗ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑ


Η εκατονταετηρίδα του 2012 σαν γιορτή των εργαζομένων
Κατά το επί θύραις έτος 2012 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ένταξη της πόλης μας και του εδάφους της στο ελληνικό κράτος. Ο Δήμος μας θα διοργανώσει εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Πρέβεζας (21.10.1912 – 21.10.2012). Γι’ αυτό, στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 28-12-2011, προτάθηκε η σύσταση επιτροπής συνδημοτών μας, προκειμένου να
γίνουν εισηγήσεις προς το Δημοτικό Συμβούλιο και να αποφασιστεί κύκλος εκδηλώσεων που θα πρέπει να λαμπρύνει την επέτειο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2012. Στη δεκαπενταμελή επιτροπή, υπό την προεδρία του Δημάρχου, προτάθηκαν να συμμετάσχουν άτομα της πρεβεζάνικης κοινωνίας που θα εκπροσωπούν δημόσιες υπηρεσίες και άλλους φορείς καθώς και επωνύμως αναδεδειγμένοι συνδημότες μας, που με το έργο τους έχουν συμβάλει στην προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης μας.

Η δημοτική παράταξη «Δημόσιος Χώρος Πρέβεζα - Λούρος - Ζάλογγο» είχε πέρσι συμπεριλάβει στο προεκλογικό της πρόγραμμα την πρόταση για έγκαιρη διοργάνωση του εορτασμού της εκατονταετίας από την απελευθέρωση της Πρέβεζας (1912-2012) ζητώντας μάλιστα να θεωρηθεί η διοργάνωση αυτή ως μείζον πολιτικό και πολιτισμικό στοίχημα. Μας βρίσκει συνεπώς σύμφωνους η δημοτική πρωτοβουλία για την ανάληψη των σχετικών προεργασιών. Μακάρι να είχε ξεκινήσει νωρίτερα η διαδικασία και να συμπεριλάμβανε κεντρικότερα τους εκπροσώπους των εργαζομένων.

Είναι γνωστό πως κάθε χρόνο η επέτειος της απελευθέρωσης και οι ξένοι προς την Πρέβεζα πρωτεργάτες της τιμώνται στην πόλη μας αλλά ένα μικρό μόνο μέρος του πληθυσμού της Πρέβεζας δείχνει ενδιαφέρον για το σχετικό εορτασμό. Έχει άλλωστε, από διάφορες πλευρές, επισημανθεί πως είναι γενικά περισσότερες οι εμβληματικές απουσίες παρά οι συμβατικές, έστω, παρουσίες στη γιορτή αυτή που με τα χρόνια έχει πάρει χαρακτήρα αυστηρά διοικητικό. Και συνεχίζεται σαν τέτοια. Ο λαός της Πρέβεζας, ιδιαίτερα οι εργαζόμενοι, ο χώρος της πόλης αυτής και ο χρόνος της έχουν εξωθηθεί στη γωνία. Σπεύδουμε βέβαια να σημειώσουμε πως η κάθε φορά αποτυχημένη επέτειος δεν μπορεί να χρεωθεί στις εκάστοτε αρχές, δημοτικές ή άλλες. Η όποια ευθύνη τους απορρέει μάλλον από το γεγονός πως αυτές δεν ευαισθητοποιήθηκαν, στο βαθμό που θα έπρεπε, ώστε να αναζητήσουν τα αίτια της «αποχής» και να μη διαιωνίζεται έτσι η απουσία των ανθρώπων του μόχθου από τις επετείους. Μπορεί βέβαια να μην τους μνημονεύει κανένας στον αγώνα για εκείνη την απελευθέρωση αλλά έχουν δώσει και δίνουν πολλαπλά το κοινωνικό και αγωνιστικό «παρών».

Με στόχο την ανασυγκρότηση αυτού του σημαντικού πρεβεζάνικου επετειακού γεγονότος και με την ευκαιρία της εκατονταετηρίδας, η παράταξή μας κατέθεσε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τις προτάσεις της.

Ως κεντρική ιδέα του εορτασμού, ο «Δημόσιος Χώρος» επιλέγει την «τοπικότητα» με ό,τι συνεπάγεται αυτή σε προσέγγιση και ανάδειξη των ανθρώπων που μοχθούν, του χώρου και του χρόνου της πόλης και της περιφέρειάς της. Η τοπικότητα αποτελεί ένα προνομιακό «πεδίο στο οποίο αναδύεται και μορφοποιείται η κοινωνική συνείδηση». Γινόμαστε Πρεβεζάνοι αναγνωρίζοντας το καλό και το κακό, το όμορφο και το άσχημο, τη δύναμη και την αδικία στον τόπο μας και μέσα από τις σχέσεις μας, τη δουλειά μας, τις συνθήκες απασχόλησης και ανεργίας. Όλα αυτά έχουν προεκτάσεις και στην προβληματική των δικαιωμάτων στο χώρο της πόλης για όλους. Αυτή η πλευρά της τοπικότητας, όχι ως απλός εξωραϊσμός, θα πρέπει να μελετηθεί σοβαρά με αφορμή την επετειακή συγκυρία. Θα περιμέναμε ένα άγαλμα για τον άνθρωπο του λιμανιού, για το λευκαδίτη καλλιεργητή, για τη συρρακιώτισσα μάνα, αλλά ταυτόχρονα θα ποθούσαμε μια ανθρωπινότερη διαχείριση των δρόμων, των πεζοδρομίων, των ρυπαρών επιφανειών.

Η τοπικότητα είναι μια «πλούσια σε καθορισμούς και σχέσεις ολότητα μικρής γεωπολιτικής κλίμακας». Η Πρέβεζα αναδεικνύεται σαν μια φυσική πατρίδα, ανεξάρτητα από την πατρίδα που κατασκευάζει το κράτος, ο στρατός και τα σύνορα. Η τοπικότητα αναζητά και βαθαίνει την ανθρώπινη σχέση στο χώρο και το χρόνο, ενώ παραβλέπει διακριτικά την εθνικότητα. Η τοπικότητα μπορεί να αποτελέσει από μόνη της ένα ενωτικό, ανθρώπινο, λαϊκό, διεθνικό και φιλειρηνικό παιδαγωγικό μήνυμα. Αυτό το μήνυμα, δεμένο με τους ανθρώπους του μόχθου, που αυτοί παράγουν την πόλη, το χώρο της και το χρόνο της, θα πρέπει να διατυπωθεί και να αναμεταδοθεί κατά τον εορτασμό της εκατονταετηρίδας.

Χάρη στην τοπικότητα χρειάζεται να ανταμωθεί το «εδώ» με το «εκεί». Και ποια είναι αυτά; Ο τόπος μας δεν είναι πάντα και αμετακίνητα εδώ! Όπως κάθε τόπος, έτσι και η Πρέβεζα μετακινείται. Η θέση της καθορίζεται από τον ανθρώπινο μόχθο. Οι άνθρωποι του «τότε», έχουν μετακινηθεί και άλλοι έχουν έλθει εδώ «τώρα». Οι απόδημοι Πρεβεζάνοι (που έφυγαν από εδώ) και οι μετανάστες από το εσωτερικό (που ήρθαν εδώ) πρέπει να προσκληθούν και να λάβουν μέρος στην επετειακή διοργάνωση. Ακόμα και το μεταναστευτικό στοιχείο που έχει προέλευση από το εξωτερικό θα πρέπει να κληθεί και να λάβει ισότιμα μέρος στη δική «μας» επέτειο. Είναι λυπηρό πως στην (ανοιχτή) δημοτική πρόσκληση έχουν λησμονηθεί οι φορείς των εργαζομένων. Θα πρέπει, επίσης, αν αυτό είναι εφικτό, να γίνει αναζήτηση απογόνων της παλιάς πρεβεζάνικης εβραϊκής κοινότητας και να τους προταθεί η συμμετοχή. Άλλες πιο προοδευτικές τοπικές κοινωνίες, όπως ο Βόλος και η Λάρισα, έχουν κάνει παρόμοιες κινήσεις.

Το πιο λεπτό και σημαντικό στοιχείο, θα είναι η συμβολή, όποια και αν μπορέσει να είναι αυτή, των απογόνων των Τούρκων της Πρέβεζας. Των «άλλων». Κατά πληροφορίες μας, με την ανταλλαγή των πληθυσμών, αυτοί εγκαταστάθηκαν στην πόλη Γκεμλίκ, την άλλοτε ελληνικότατη Κίο, κοντά στην Προύσα. Αν οι πληροφορίες μας είναι ακριβείς, μπορούμε στα εκατοντάχρονα να αδελφοποιηθούμε με την πόλη αυτή. Οι πολυάριθμοι πρεβεζάνοι Πόντιοι και Μικρασιάτες και οι φορείς τους πρέπει να κληθούν, ως ισότιμα αν όχι προνομιακά μέλη της διοργανωτικής επιτροπής, να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Η Πρέβεζα, που είναι ένα σημαντικό τοπωνύμιο για την τουρκική κοινωνία, λόγω της «αφλόγιστης» ναυμαχίας του 1538 στον Παντοκράτορα, μπορεί έτσι να συμβάλει πολλαπλά στη σύσφιγξη των ελληνο-τουρκικών σχέσεων σε επίπεδο λαών και εργαζομένων. Θα μπορούσαμε να δούμε κάτι τέτοιο και από πλευράς τουριστικής μας προβολής.

Ναι. Παρά το τόσο περιοριστικό νόημα της λέξης, με την τοπικότητα, το «εδώ» πρέπει να ανταμώσει το «εκεί», το «τώρα» πρέπει να πλησιάσει το «τότε», το «εμείς» πρέπει να συνταιριαστεί με το «άλλοι». Και όλα αυτά για τους ανθρώπους του μόχθου, μαζί με αυτούς, από αυτούς, πέρα από κάθε κρατικίστικη διοικητική προσέγγιση που επιθυμούμε να αποφύγει ο Δήμος μας.



Γιάννης Ρέντζος,
Δημοτικός σύμβουλος, επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης
«Δημόσιος Χώρος Πρέβεζα – Λούρος – Ζάλογγο»